İstimlak edilen taşınmazların dava takibi kamulaştırma avukatı tarafından yapılır. Kamulaştırmadan kaynaklanan tescil davaları ve beden tespiti, iptal davaları ve kamulaştırmadan el koyma üzerine yapılan bedel davaları gibi davaların takibi gerçekleştirilir.

Kamulaştırma Avukatı Ne Yapar?

Karmaşık bir yapıya sahip olduğundan dolayı kamulaştırma hukukunda ihtisas yapmış avukatlar tarafından davalar hukuki yönden takip edilir. Kamulaştırma avukatı tüm alanlarda yeterli bilgiye ve niteliğe sahiptir. Aynı zamanda kamulaştırma hukuku ile uygulamaları hakkında danışmanlık hizmeti de sunulur.

Kamulaştırma Kanunu

Kamulaştırma mülk sahibinin rızası olmaksızın özel mülkiyette son verilmeye verilen isimdir. Kamulaştırmada esas devletin kamu yararına taşınması bedelini ödemek şartı ile özel mülkiyet hakkını sonlandırmaktır. Kamulaştırma kanunu devletin ya da yetkili özel idarelerin gerçekleştirdiği işlemlerle ilgili düzenlemeleri kapsar.

Şartların uygulanmaması ya da eksik uygulanmasından dolayı ortaya çıkan uyuşmazlıklarda açılan davalar kanun kapsamına giren kamulaştırma davalarıdır. Kanunda kamulaştırma kararı verebilecek olan yetkili idareler ve kurumlar şunlardır;

  • Köy ihtiyar kurulları.
  • Bakanlıklar.
  • Belediye encümeni.
  • Daimi ile encümeni.
  • Üniversiteler.
  • İl ve ilçe idare kurulları.
  • Bakanlar kurulu.
  • Bunların olmadığı yerlerde yetkili idare organı olan yönetim kurulu ya da idare meclisleri.

Kamulaştırma Bedeli

Kamulaştırmada önemli konulardan birisi kamulaştırma bedelidir. Kamulaştırma bedeli, kamulaşmayı yapacak olan idarenin asliye hukuk mahkemesine bedel tespiti ve tapu tescili davası açması ile belirlenir. Mahkeme tarafından taşınmazın değerinin tespiti görevlendirilen uzman bilirkişi raporu ile karar verir.

Raporla birlikte aynı zamanda bedel yasal bilgilerin toplanmasının ardından mahkeme kararıyla belirlenir. Taşınmazın sahipleri itiraz hakkına sahiptir. Bedelde anlaşmazlık yaşanması durumunda en geç 10 gün içerisinde keşif 30 gün sonrasına ise duruşma günü belirlenir.

Mülkün bulunduğu yerde bilirkişi huzurunda keşif yapılır, keşif esnasında bağlı olan tüzel kişilik hazır bulunur ve muhtar beyanı alınır. Bilirkişi tarafından hazır bulunanlar dinlenir ve kamulaştırma bedelinin tespiti şunlar dikkate alınarak yapılır;

  • Taşınmazın cinsi ve nevini ile yüz ölçümü.
  • Değeri etkileyecek unsurlar.
  • Resmi makamlar tarafından yapılan değer takdirleri.
  • Vergi beyanı.
  • Kullanıma halinde getireceği gelir.
  • Emsal satışlardaki değer.
  • Yapılar için birim fiyatı ile birlikte maliyet hesapları ve yıpranma payı.
  • Bedel tespitinde etkili olan tüm ölçüler.

Kamulaştırma Davaları

Kamulaştırma işlemleri ile birlikte kamulaştırma davaları, maddi düzeltim davalarının yanı sıra aynı zamanda beden tespit davası ile birlikte idare adına tescil davası ve iptal davaları açılır. Değer tespit ve idare adına tescil davası ilgili idare tarafından mülkün bulunduğu Asliye hukuk mahkemesinde açılır.

İptal davasında açılma süreci bedel tespiti ve idare adına tescil davası dilekçesinin tebliğiyle tamamlanır. İptal davası idare mahkemesinde açılırken bedel tespit ve idare davaları Asliye hukuk mahkemelerinde görülür.

Kamulaştırma Aşamaları

Kamulaştırma işlemlerinde idari yargı aşaması ve adli yargı aşaması süreçleri vardır. Kamulaştırma aşamaları şunlardır;

  • Bedelin ödeneceğinin temin edilmesi.
  • Kamu yararı kararı.
  • Kamu yararı kararının onayı.
  • Kamulaştırma kararı.
  • Satın alma şartlarının uygulanması.
  • Bedel tespit davası açılması.
  • Mahkeme kararı ile taşınmazın ilgili idareye tescili.

Adli yargı ile ilgili aşamalarda ise beden tespiti ve tescil davası, malikine tebligat, mahkemece yapılan duruşma, bilirkişinin görevlendirilmesi, bedelin ödenmesi ve tescil ile birlikte işlemin iptal davası aşamaları vardır.

Kamulaştırma Kanunu Vekalet Ücreti

Kamulaştırma kanununda belirtilen giderler yargılama sürecindeki tüm masrafları kapsar. Kamulaştırma kanunu vekalet ücreti yargılama gideri olduğundan dolayı davacı idare tarafından ödenir. Kamulaştırmasız el atma davalarında 6487 sayılı kanun ve 2942 sayılı kanunun geçici 6 maddesine göre vekalet ücreti maktu olarak ödenir.

Kamulaştırma 10. Madde

6427 sayılı kamulaştırma kanunu 43 maddeden oluşur. Kamulaştırma 10. madde bedelin tespiti ve idare adına tescilini kapsar. Maddeye göre idare gerekli belgeleri ve bilgileri kapsayan dilekçe ile Asya hukuk mahkemesine müracaat eder ve bedenin tespiti, ödenmesi ardından idare adına tescilini karar verilmesini talep eder.

10.maddeye göre mahkeme 30 gün içerisinde duruşma günü verir ve tarafları davet eder. Tarafların anlaşması halinde mahkeme tarafından belirlenmiş olan bedel üzerinden kamulaştırma kabul edilir. Anlaşma sağlanamaması durumunda değer tespiti için keşif yapılır.

Kamulaştırma Bedeli Ödenmezse

Kamulaştırma işlemlerinde idare tarafından malike belirlenmiş olan bedel teklif edilir. Yapılan anlaşmada 45 gün içerisinde ödeneceği tebliğ edilir. Tapu işlemleri öncesinde bedel idare tarafından bankaya bloke edilir ve malik ferağ verdikten sonra bedel banka aracılığı ile ödenir.

Kamulaştırma bedeli ödenmezse, gayrimenkul maliki dava açma hakkını kullanır. Kanun tarafından ödenmeme ya da geç ödenmeden kaynaklı mağduriyetler giderilir. Teklif edilen kamulaştırma bedelinin az olması ya da tarafların anlaşamaması halinde idare tarafından malike kamulaştırma davası açılır ve bu süreç içerisinde bedel tespiti ve tescil davası görülür.

Kamulaştırma Bedeline İtiraz

Kamulaştırma bedeli hak sahibi tarafından kabul edilmediğinde itiraz hakkı söz konusudur. Kamulaştırma bedelini itiraz sonrası tekrar bedeli değerleme işlemi gerçekleştirilir. Bedel tespiti ve tecili davası açılarak kamulaştırma bedeli mahkeme tarafından belirlenir.

Davada işlem gerekçeleri ile birlikte kamulaştırmanın gerekli olup olmadığı konusuna bakılmaksızın bedel belirlenir ve dava sonucu taşınmaz idareye tescil edilir. Mülk sahibi süreç içerisinde Yargıtay’a temyiz davası açabilir.

Kamulaştırma Ve Devletleştirme Farkı

Kamu yararı gerektiren hallerde kanun esas ve şekillerine göre bedel ödenerek belirtilen usullere göre devlet mülkiyetine geçirilmesi devletleştirme olarak tanımlanır. Devletleştirme işlemlerinde tekel ya da kamu hizmeti niteliği taşıyan taşınmazlar ile özel faaliyet ve teşebbüslerin tamamı yer alır.

Kamulaştırmada kamu yararı gözetilir ve şahıslara ait taşınmazlar kanun hükümlerine göre uygulanan işlemler ile kamulaştırılır. Kamulaştırmada esas alınan uygulanacak olan projedir ve proje kamunun ortak kullanım ihtiyacına hizmet vermelidir. Kamusallaştırma ve devletleştirme farkı şu şekildedir;

  • Kamulaştırmada özel mülkiyetteki gayrimenkuller söz konusudur.
  • Devletleştirmede özel teşebbüsler söz konusudur.
  • Kamulaştırma işlemleri idari işlemlerdir.
  • Devletleştirme işlemleri ise kanun ile yapılır ve yargısal denetimde anayasa mahkemesi yükümlüdür.

Kamulaştırma Davalarında Bedel Tespit Esasları

Kamulaştırma Kanunu’nun 11. maddesine göre kamulaştırma davalarında bedel tespit esasları düzenlenmiştir. Bedel tespitinde belirleyici olan taşınmazın cinsi ve nevidir. Ardından yüz ölçümü, vergi beyanı, değerini etkileyen nitelikler ve unsurlar ele alınır.

Resmi makamlar tarafından yapılan ve kamulaştırma tarihini içeren kıymet takdiri dikkate alınır. Arazilerde bedel tespiti arsalarda ise emsale göre değer biçilmesi gerçekleştirilir. Yapılarda resmi birim fiyatları ile birlikte maliyet hesapları ve yıpranma payı esas alınır.

Kamulaştırma İptal Davası

Kamulaştırma Kanunu’nun 10. maddesine göre taraflar uzlaşma sağlayamadığında hak sahibine idare tarafından bedel tespiti ve tescil davası açılır. Davada ödenecek bedel belirlendikten sonra taşınmaz idare adına tescil edilir.

İptal davasına konu edilen durumlar idarenin kamulaştırma yetkisinin olmaması ile birlikte kararın kamu yararı şartını sağlayamamasıdır. Kamulaştırma iptal davası için görevli ve yetkili mahkeme idare mahkemeleridir. Ancak cumhurbaşkanlığı tarafından alınan kamulaştırma kararının iptali davası Danıştay’da açılır.

Kamulaştırma Zamanaşımı

Kamusallaştırma işlemlerinde süreç hak sahibinin iknası ya da dava açılması ile ilerler. Kamulaştırma zamanaşımı hak sahibi ve mirasçıları için 20 yıldır. Bu süreç içerisinde hukuki itiraz ve dava açma hakları vardır.

20 yılın ardından zaman aşımı uygulanır ve haklar düşer. Dava süreci taşınmazın olduğu yerde bulunan Asliye hukuk mahkemeleri tarafından görülür ve basit yargılama usulüdür.

Kamulaştırma Kararını Kim Alır

Kamulaştırma işlemlerinde gerekli olan kamu yararına uygunluğu kararı kanunun 5. maddesinde belirtildiği şekilde kamu idareleri ve kurumları tarafından verilir. Kamulaştırma kararını kim alır; Kamu yararı kararını verecek olan tüzel kişiler şunlardır;

  • Kamulaştırmalardaki ilgili bakanlık.
  • Köylerde köy ihtiyar kurulu.
  • Belediye yararına olacak kamulaştırma işlemlerinde belediye encümeni.
  • İl Özel idaresi yararı için arar alacak olan il daim encümenidir.
  • Devlet yararına olan kamulaştırmalarda ise karar yetkisi il idare kuruluna aittir.
  • Üniversitelerde kurumların yönetim kurulları.
  • Aynı ilçede birden fazla köy veya belediye yararına kararlarda ilçe idare kurulu yetkilidir.
  • İl sınırlarında birden fazla köy ve belediyede kamulaştırma için il idare kurulu yetkilendirilmiştir.
  • Birden fazla ilde kamu tüzel kişiliği yararına gerçekleştirilecek olan kamulaştırma işlemlerinde yetkili olan bakanlar kuruludur.
  • Birden fazla il sınırında devlet için kamulaştırma bakanlar kurulu kararıyla gerçekleşir.

Kamulaştırma Bedelinin Tespiti Yargıtay Kararı

Kamulaştırma işlemlerinde gayrimenkul bedeninin tespiti davalarında Yargıtay yolu açıktır. Kamulaştırma bedelinin tespiti Yargıtay kararı ile kesinleştirilir. Kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescil istemi için açılan davada ilgili kanunun hükümleri uyarınca temyiz istemi davaya konu edilir.

İlgili kanun hükümlerine göre Yargıtay tarafından dava konusu taşınmazın belirlenmiş olan bedeli hükme bağlanır. Kanun esasları dikkate alınarak temyiz itirazları yerinde olduğunda davanın bozulmasına karar verilir.

Kamulaştırma Bedelinin Tespiti Ve Tescil Davası Vekalet Ücreti Kesinleşme

Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 367/2 maddesine göre kamulaştırılan taşınmazın ayni haklarına dair kararlar ve kararda hüküm altına alınan giderler ile birlikte vekalet ücreti kesinleşmediği sürece cebri icra yolu söz konusu değildir. Kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescil davası vekalet ücreti kesinleşme sonrasında ödenir.

Davalarda vekalet ücreti yargılama gideri niteliğinde olduğundan dolayı davacı idare tarafından ödenmektedir. Kamulaştırma kararının alınmasının ardından onay süreci ve kesinleşmesi yaklaşık 6 aydır.

Kamulaştırma Şerhinin Kaldırılması Dilekçe Örneği

Taşınmazın olduğu yerdeki Asliye hukuk mahkemesine sunulan kamulaştırma şerhinin kaldırılması dilekçe örneği hukuki destek alınarak hazırlanmalıdır. Dilekçe de davacı ve davalı ile birlikte dava ve talep konusu mutlaka yer almalıdır.

Açıklama kısmında tapu kaydına düşürülen şerhin kaldırılması ilgili maddeler belirtilerek talep edilir. Açıklamalar kısmında aynı zamanda emsal teşkil eden davalar örneklendirilip dilekçe konu olan şerhin kaldırılması istenir.

Hukuki nedenler ve deliller sunulduktan sonra sonuç ve talep kısmında belirtilen nedenler ile mahkeme tarafından davanın kabulü istenir. Sonuç bölümünde davaya konu olan gayrimenkulün davalı kurum tarafından Kamulaştırma Kanunu’nun ilgili maddelere uyarınca işlenen şerhin kaldırılmasına dair talep dile getirilir.

Kamulaştırma Görevli Ve Yetkili Mahkeme

Kamulaştırma işlemlerinde iptal davaları idare mahkemelerine açılırken bedel tespiti ve tescil davaları miktarı dikkate alınmadan taşınmazın bulunduğu yerdeki Asliye hukuk mahkemesinde görülür. Kamulaştırma görevli ve yetkili mahkeme Asliye hukuk mahkemeleri olup davalar basit yargılama usulü ile görülür.

Kamulaştırma kanununun 37 maddesine göre açılacak olan iptal davalarında görevli mahkeme idare mahkemesi ya da idari yargıdır. Bedel tespiti ve idare adına tescili talebiyle açılan davalarda davacı sıfatında hak sahibi kamulaştırma yapan idaredir davalı ise gayrimenkulün sahibidir.

Kamulaştırma Şerhinin Kaldırılması

2942 sayılı kamulaştırma kanununun 7. maddesine göre kamulaştırma yapılan idareler tarafından taşınmazın tapu kaydına şerh koyulur. Kamulaştırma şerhinin kaldırılması ancak idarenin, Tapu Müdürlüğü’ne talimatı ile mümkündür. İdareye şerhin kaldırılması için başvurulmasının ardından uygun görülmesi halinde Tapu Müdürlüğü’ne talimat verilir.

Kanunun 7. maddesi kapsamında konulan şerh, idare tarafından kanunda belirtilen 8. ya da 10. maddeye göre kamulaştırılmadığında ve tapu müdürlüğüne bildirilmediğinde resen kaldırılır. Ancak uygulamada bu yapılmaz, taşınmazın sahibi idareye başvuru yapar ve uygun görüldükten sonra Tapu Müdürlüğü’ne üst yazı yazılır.

Kamulaştırma Kanunu 31/B

Kamulaştırma kanunu 31/b maddesi taşınmaz üzerinde şerh bulunduğuna dair maddedir. Şerh konulan taşınmaz mülkiyeti tamamen şerhi koyan idareye aittir. Tapu kaydı üzerinde bulunan 31/b maddesi gereği taşınmaz devir edilemez ve temliki yapılamaz. Aynı zamanda üzerinde mülkiyetten başka şahsi ya da ayni hak söz konusu değildir.

Taşınmazın sahibi şeklen malik olarak belirtilir. Tapu kayıtlarında yer alan şerhler sütununa 31/b maddesi konularak devri engellenir. Ayni ve şahsi haklar ortadan kaldırılır ve imar uygulamalarına konu edilebilir. 31/b şerhi dışında kalan taşınmazın bölümleri hak sahibinin talebi olmadan idare tarafından resen ifraz işlemi ile şerhi yapılır ve kamulaştırılacak alana taşınır.

Kamulaştırma Bedelinin Tespiti Ve Tescil Davası Cevap Dilekçesi

Hastane, okul, yol gibi kamu yararı gözeten kamulaştırma projeleri yetkili idareler tarafından hazırlanır ve özel mülkiyete sahip taşınmazlarda mülkiyetin idareye geçirilmesi için dava açılır. Asliye hukuk mahkemelerinde görülen dava sonucunda bedel tespit edilerek taşınmazın sahibine ödenir. Kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescil davası cevap dilekçesi hazırlanarak mahkemeye sunulur.

Dilekçede dava dilekçesine karşı cevaplar açıklamalar kısmında sıralanır. İdare tarafından tespit edilen bedelin düşük olduğu, taşınmazın değeri dikkate alınarak bedenin yeniden hesaplanması ve taşınmaz sahibinin mağduriyetinin ortadan kaldırılması talep edilir.

İlgili tüm mevzuatlara göre hukuki sebepler ve deliller sıralandıktan sonra sonuç ve talep kısmında belirtilen konuların dikkate alınarak değer tespiti istenir. Aynı zamanda mahkeme masraflarının davacı üzerine bırakılması talep olunur.

Kamulaştırma Bedeli Sorgulama

2942 sayılı kamulaştırma kanunu ile 4650 sayılı kanun kamulaştırılmalı nasıl yapılacağını açıkça ifade etmektedir. Kamu yararı amacı ile özel mülkiyetteki taşınmazlar kamu tüzel kişiliğine ya da devlet mülkiyetine geçer. Taşınmazın sahibi tarafından kamulaştırma bedeli sorgulama işlemleri;

  • Kamulaştırma müdürlüğüne tapu senedi ile başvurularak yapılır.
  • İstimlak Müdürlüğü’ne açık adres, pafta ve ada numarası ve parsel numarası ile bir dilekçe yazıp başvuru yapılır.
  • Taşınmazın durumu ve imarı ile ilgili bilgi bağlı olan ilçe Belediyesi’nin imar müdürlüklerinden öğrenilir.

Kamulaştırma Şartları

Mülk sahibinin rızası olmadan özel mülkiyete ait taşınmazların kamu yararı gerekçe gösterilerek özel mülkiyetine son verilmesi işlemine kamulaştırma denir. Kamulaştırma kanunu ve anayasanın 46. maddesine göre kamulaştırma yapma yetkisi sadece devlet ve kamu tüzel kişiliklerine aittir. Diğer kişi, kurum ya da kuruluşlar tarafından kamulaştırma yapılamaz. Kamulaştırma şartları işlemin gerçekleştirilmesi için gereklidir. Buna göre şartlar şu şekilde sıralanır;

  • Sadece yetkili idare tarafından yapılabilir.
  • Kamu yararı gözetilmek zorundadır.
  • Özel mülkiyete ait taşınmaz mallar kamulaştırılabilir.
  • Kamulaştırılan özel mülkiyete konu edilen taşınmazın bedeli hak sahibine peşin ödenir.
  • Kamulaştırma işlemleri ilgili yasalar ve kanunda belirtilen esaslara göre yapılır.

Kamulaştırma Şerhi Ve Süresi

Yetkili devlet ve kamu idareleri tarafından hizmetlerin ya da teşebbüslerin yürütülmesi için taşınmazlara bedellerini ödemek şartıyla kamulaştırma yapılır. İdare tarafından kanuna göre taşınmazın sınırı, yüz ölçümü, cinsi, Tapu kaydı gibi araştırmalar yapılır ve belgelendirilir. Kamulaştırma kararının ardından taşınmazın tapu sicilini idare tarafından şerh konulması kayıtlı bulunan Tapu Müdürlüğü’ne bildirilir. Bildirim tarihinden sonra Malik değişmesi durumunda idare tarafından tapu idaresi bilgilendirilir. İdare tarafından şerh konulduktan sonraki 6 aylık süreç içerisinde kamulaştırma kanununun 10. maddesine göre belirlenen tespit bedeli Tapu Müdürlüğü’ne bildirilmek zorundadır. Aynı zamanda tespit ve tescil davasına dair mahkemeden alınan belge ibraz edilmelidir. Aksi halde taşınmaz üzerindeki şerh Tapu müdürlüğü tarafından resen sicilden silinir. Kamulaştırma şerhi ve süresi kanunun ilgili maddelerinde düzenlenmiştir.

Kamulaştırma Geri Alma Zamanaşımı

Kamulaştırma bedeli kesinleşmediği sürece mülk sahibi için taşınmazın geri alınması hakkı söz konusudur. Kamulaştırma geri alma zamanaşımı ile ilgili içtihatlara göre bedel kesinleştikten sonra geri alma hakkı 5 yıldır.

Yargıtay’ın aldığı kararlara göre kamulaştırma bedeli kesinleştikten sonra 5 yılının ardından mülk sahibine geri alım hakkı doğar ve hak tarihinden itibaren bir yıl geçtiğinde geri alım hakkı düşer.

Kamulaştırma Kanunu’nun 23. maddesinde geri alım hakkı düzenlenmiştir. Ancak özel kanunlarda maddenin uygulanamayacağına dair hükümler söz konusudur. 1164 sayılı arsa ofisi kanununa göre 3. maddenin 2. fıkrasında belirtilen durumlarda geri alıp söz konusu değildir.

775 sayılı gecekondu kanununun 30. maddesine göre taşınmasın geri alınmasına izin verilmez. 1593 sayılı erişme kontrollü karayolları kanununun 6. maddesine göre de taşınmaz sahibinin geri alma hakkı yoktur.

Kamulaştırma Süreci İş Akış Şeması

Kamulaştırmalarda işlem ve uygulamaları yönetmeyi sağlayan kamulaştırma süreci iş akışı şeması planlamada kullanılır. İşlemlerin nasıl çalıştığı konusunda netlik kazanmaya yardımcı olur. Yetkili idare tarafından kamulaştırma çalışmalarında işlem adımları şema ile bilgi sahibi olmayı sağlar.

Gerçekleştirilecek olan faaliyet ile birlikte referans doküman, kayıt, sorumlular ve zaman gibi alanlar yer alır. Şemada kamulaştırma kararının alınması, kamulaştırma planının ve dosyasının hazırlanması, bedel tahmini, kamulaştırma şerhi ve uzlaşma komisyonunun kurulması gibi maddeler bulunur.

Kamulaştırma Yöntemleri

Hukuk sistemi içerisinde kamulaştırma çalışmalarında farklı yöntemler kullanılır yalnız devlet ve kamu tüzel kişileri tarafından gerçekleştirilen kamulaştırma yöntemleri şunlardır;

  • Tam kamulaştırma.
  • Kısmen kamulaştırma.
  • Satın alma yolu ile kamulaştırma.
  • Kamulaştırma yolu ile irtifak hakkı tesisi.
  • Acele kamulaştırma.
  • Trampa yolu ile kamulaştırma.

2942 sayılı kanunun 11. maddesi tam kamulaştırma belirlenmiş olan esaslar kapsamında oluşturulan bilirkişinin incelemesi ve raporunda gösterilmesi gerektiğini ifade eder. Kısmi kamulaştırma aynı kanunun 12. maddesinde düzenlenmiştir.

Yasaya göre kamulaştırılacak olan taşınmazın bedeli belirlenerek müşterek mülkiyet hükümlerine göre kısmi kamulaştırılması için pay kamulaştırılması esası getirilir. İrtifak hakkı bazı durumlarda kamu yararı gereği taşınmazın yeterli olması halinde mülkiyetine el koymadan belli bir bölümü için kamulaştırma yolu ile irtifak hakkı kurulur.

İrtifak hakkı süresiz olduğu gibi belli bir süre içinde kurulabilir. Satın alma yolu ile kamulaştırma işlemleri kanunun 8 maddesinde yer alır. Kamulaştırmayı gerçekleştirecek olan idare tapu kaydı bulunan taşınmaz hakkında satın alma usulü uygulamalarını esas almak zorundadır.

Kamulaştırma kanununun 26 maddesi trampa yolu ile kamulaştırma yöntemini düzenlemektedir. 6.098 sayılı Borçlar Kanunu’nda yer alan mal değişim sözleşmesi taraflardan birinin diğerine taşınmazın mülkiyetini devretmeyi üstlendiği bir sözleşme türüdür.

Kamulaştırma Faiz Hesaplama

Anayasada yer alan ve kamulaştırmayı düzenleyen 46. maddede kamulaştırılan taşınmazların gerçek bedellerinin ödenmesi ve ödemelerin gecikmesi durumunda faiz uygulanması açıklanmaktadır.

Basit yargılama usulünde gerçekleştirilen ve celse aralığı en fazla 30 gün olan kamulaştırma davalarında bedeli davanın açılış tarihine 4 ay eklenecek şekilde hüküm açıklanana kadar geçen her süre için yıllık %9 yasal faiz uygulanır.

Kamulaştırılmadan el atma nedeniyle açılan tazminat davaları haksız fiilden kaynaklanan davalar olduğu için davanın açıldığı tarih ile kesinleşme tarihi arasında mahkeme tarafından tazminata yasal faiz uygulaması söz konusudur. Kamulaştırma faiz hesaplama mahkeme tarafından yapılır.

Kamulaştırma Yoluyla İrtifak Hakkı Tesisi

Devlet ya da kamu tüzel kişilikleri tarafından sağlanan hizmetlerin ya da teşebbüslerin devamı için taşınmazlara kamulaştırma yoluyla irtifak hakkı tesisi yapılmakta. Mevcut irtifak hakkı kamulaştırılarak idarenin sahip olması sağlanmakta dolayısıyla tapuda kayıtlı yetkili idare olmakta.

Kamulaştırma kanununun 4. maddesi taşınmazın mülkiyet kamulaştırması yerine yeterli kesiminin kamulaştırma yolu ile irtifak hakkı kurulmasını da düzenlemekte. İrtifak kurulması işlemi anayasanın 46 maddesinde belirlendiği şekilde kamu yararının gerektiği hallerde gerçekleşir.

Kamulaştırma İstinaf Dilekçesi

İlk derece mahkemesi tarafından verilen kararın tebliğ edilmesinden sonraki yasal süre içerisinde bölge adliye mahkemesine gönderilmek için ilk derece mahkemesine kamulaştırma istinaf dilekçesi verilir.

Dilekçe de istinafın sebebi ve gerekçesi açıklanır. İstinaf hakkındaki inceleme mahkeme tarafından dilekçede belirtilen sınırlar içerisinde gerçekleştirilir. Kamu düzeni ile ilgili durum halinde mahkeme kendiliğinden istinaf incelemesi yapar. Hukuk muhakemeleri kanunu 342. maddesinde istinaf dilekçesinde bulunması gereken konular şunlardır;

  • Başvuru yapanın ismi soy ismi ve adresi ile T.C kimlik numarası.
  • Kanuni temsilcilerin bulunması durumunda isim soy isim ve adresleri.
  • Kararı veren mahkeme ile birlikte karar tarihi ve sayısı.
  • Mahkemenin verdiği kararın başvuru yapana tebliğ edildiği tarih.
  • Alınan kararın özeti.
  • Başvuru yapılmasının nedenleri ve gerekçesi.
  • Talebin sonucu.
  • Başvuru yapanın ya da kanuni temsilcisinin imzası.

Kamulaştırma Bedelinin Tespiti Ve Tescil Davası Davalı Lehine Vekalet Ücreti

Kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescil davası davalı lehine vekalet ücreti mahkeme tarafından belirlenir. Kamu yararının söz konusu olduğu kamulaştırma işlemlerinde vekalet ücretinde davacı yararına hükmedilir. Davalarda vekalet ücreti kamulaştırma kanununa göre diğer giderler ifadesi şeklinde tanımlanır ve davacı idare tarafından ödenir.

Kamulaştırma Usulü

Özel kişilerin ya da kuruluşların mülkiyetinde bulunan taşınmazların kamu yararı gerekmesi halinde bedeli karşılığında devlete ya da kamu kurumlarına geçirilmesi işlemi kamulaştırmadır.

Kamulaştırma usulü 2942 sayılı kamulaştırma kanunu ile düzenlenir. Buna göre kamulaştırma yapmak için kamu yararı kararı gerekir. Karar alındıktan sonra kurulan takdir komisyonu tahmini bedel belirler ve taşınmazın sahibi pazarlığa çağrılır ve anlaşma yapılarak çalışma başlatılır.

Kamulaştırma Kesinleşmeden İcra

Kamulaştırma bedeli taşınmazın sahibinin rızası olmadan fiili şekilde ya da hukuki el konulması nedeniyle mülkiyet hakkından doğan taleplere karşılık belirlenmiş olan bedeldir.

Kamulaştırmalardan kaynaklanan bedel tespiti ve tescili davası sonuçlanmadan ya da kamulaştırma kesinleşmeden icra yolu ile bedelin tahsil edilmesi söz konusudur. El koyma nedeniyle mülkiyet hakkından kaynaklanan talep mahkeme kararı kesinleşmesine bakılmaksızın icraya konulur.

Dolayısıyla mahkeme kararının kesinleşmesi şart değildir. Kamulaştırma kanununun 10. maddesinde düzenlenen kamulaştırma bedeli mahkeme karar vermeden hak sahiplerine ödenir.

Kamulaştırma Faiz İcra Takibi

Kamulaştırma bedelinin ödenmemesi ya da taksitle ödenmesi halinde uygulanacak olan faiz kanunda belirtilmiştir. Kamulaştırma faiz icra takibi mahkeme kararı kesinleşmeden gerçekleştirilir.

Kamulaştırma bedelinin tespiti için açılan davanın 4 ay içerisinde sonuçlanmaması durumunda kanuni faiz işletilir ve bedene yansıtılır. Davanın açılış tarihine 4 ay eklendikten sonra kararın açıklanmasına kadar geçen süre için yıllık olarak uygulanan faiz %9 oranındadır.

Kamulaştırma Bedeline İtiraz Süresi

Kamulaştırma işlemlerinde bedeli itiraz etmek isteyenler Asliye hukuk mahkemesine 30 gün içerisinde başvuru yapmalı. Kamulaştırma bedeline itiraz süresi kanunen belirlenmiş olan şartlar çerçevesinde gerekçeli değerlendirme raporuna dayalı olarak yapılır. Belirlenmiş olan bedelin haksız olduğunu düşünen taşınmaz sahibi itiraz eder ve 30 gün içerisinde başvuru yapar.

Kamulaştırma Yoluyla İrtifak Hakkı Tesisi

Tapuya kayıtlı taşınmaz üzerinde mevcut irtifak hakkı kamulaştırılarak idareye mülk hakkının devredilmesi sağlanır. Kamulaştırma yoluyla irtifak hakkı tesisi 2942 sayılı kamulaştırma kanununun 4. maddesine göre gerçekleştirilir.

Taşınmaz malın mülkiyetinin kamulaştırılması yerine yeterli olması durumunda belli kesimine kamulaştırma yolu ile irtifak hakkı kurulur. İrtifak tesisi anayasanın 46. maddesinin hükümlerinde kamu yararının gerektirdiği haller olarak belirtilir. İrtifak hakkı kurulması için yapılan kamulaştırma işlemlerinde mülkiyet kamulaştırması ile aynı değerlendirme usulü uygulanır.